Σκοπός του Συνδέσμου Φίλων Γραμμάτων και Τεχνών Καβάλας, είναι να προάγει με κάθε νόμιμο μέσο το πνευματικό,διανοητικό και καλλιτεχνικό επίπεδο των μελών του και γενικότερα του κοινού της πόλης και της περιφέρειας.

Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΦΙΛΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ & ΤΕΧΝΩΝ ΚΑΒΑΛΑΣ

Κείμενο διαβασμένο από τον Στέφανο Μαρμαρινό, Ιδρυτικό μέλος του ΣΦΓΤ στην εκδήλωση που έγινε για τον εορτασμό των 50 χρόνων από την ίδρυση του ΣΦΓΤ στις 28/4/2001 (ευγενική παραχώρηση του Γιώργου Βουλουτίδη)

Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΦΙΛΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΩΝ ΤΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 1951

Ήταν η εποχή του δεύτερου Παγκόσμιου πολέμου και της Γερμανικής κατοχής και βρεθήκαμε από την Καβάλα πρόσφυγες στο νησί των Σποράδων, την Σκιάθο, φεύγοντας για τον φόβο της εισβολής των Βουλγάρων. Σε λίγης ώρας απόσταση με το πλοίο μπορούσε κανείς να φτάσει στο Βόλο, όπου ο εξάδελφός μου, ο Στέφανος Μαρμαρινός, είχε ένα καλό φίλο που του έδινε λογοτεχνικά βιβλία και διαβάζαμε. Η πόλη αυτή είχε από τότε μεγάλη πνευματική κίνηση και ήταν από τις πρώτες πόλεις στην πνευματική επαρχία. Είχε δε ο Βόλος και ένα πολιτιστικό Σύλλογο, την «Πνευματική Προκοπορία Νέων».Συζητώντας μια μέρα σκεφτήκαμε ότι θα ήταν καλό να ιδρύαμε και στην πόλη μας όταν με το καλό, μετά την απελευθέρωση επιστρέφαμε, ένα παρόμοιο Σύλλογο. Η ιδέα μας άρεσε και το είχαμε σκοπό που δεν’ τον ξεχάσαμε όταν γυρίσαμε στην Καβάλα.

Με τις ταλαιπωρίες της κατοχής, τα δεινά από τους κατακτητές και την οικονομική ανέχεια η πόλη ήταν σε άσχημα χάλια, μόλις ήρθε η απελευθέρωση. Ολοι κοίταζαν τότε πως να ορθοποδήσουν οικονομικά. Αλλά η ίδια ερημιά υπήρχε και στην πολιτιστική και πνευματική κίνηση. Οι παληές προπολεμικές δραστηριότητες είχαν αδρανήσει και ξεχαστεί. Τα παλιά πνευματικά σωματεία -«Ο Αισχύλος» παλαιότερα και άλλα που έγιναν κατόπιν- δεν υπήρχαν πια. Το πράγμα αυτό ευαισθητοποίησε και άλλους νέους πνευματικούς ανθρώπους της Καβάλας και όλοι ήθελαν την ίδρυση και πάλι ενός πνευματικού σωματείου. Ήδη από το 1946,όταν το Γυμνάσιο Θηλέων έδωσε μια καλή παράσταση με την «Αντιγόνη» του Σοφοκλή κριτικό σημείωμα στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ ζητά άνοδο της πνευματικής στάθμης της πόλεως. Τότε είχε τις ίδιες ανησυχίες και τον ίδιο πόθο ο δημοσιογράφος του Ταχυδρόμου Δημήτρης Γλυφός που συγχρόνως με την ίδρυση του Συνδέσμου εξέδωσε και το περιοδικό ΕΡΕΥΝΑ για την υλική και πνευματική ανάπτυξη του τόπου.

Έτσι με την πρωτοβουλία του Στέφανου Μαρμαρινού, ο οποίος είχε πολλές επαφές με πολλούς συμπολίτες, τον Ιωάννη Λαζαρίδη, τον Ευγένιο Κεσίσογλου κ.ά., αποφασίστηκε τελικά να ιδρυθεί ο «Σύνδεσμος Φίλων Γραμμάτων και Τεχνών Καβάλας». Για την ονομασία του Συνδέσμου, ο Πρόεδρος με τη σύμφωνη γνώμη και άλλων μελών προτίμησε να υπάρχει και η λέξη φίλων των Γραμμάτων γιατί οι ασχολούμενοι με τα γράμματα και τις τέχνες ήταν τότε ελάχιστοι στην πόλη, ενώ οι πολλοί, σχεδόν το σύνολο ήταν μορφωμένοι απλώς νέοι και νέες με ευγενικές φιλοδοξίες για την πνευματική άνθιση του τόπου. Όσο για την σφραγίδα του Συνδέσμου στο κέντρο της θυμίζει τους παραστατικούς στίχους του παλιού ποιητή Ραγκαβή:« Ο ήλιος εκ της θαλάσσης ,υγρός ακόμη ανατέλλων ». Στις 4 Δεκεμβρίου του 1951 η συνέλευση των ιδρυτικών μελών ενέκρινε το Καταστατικό του Συνδέσμου και το υπέβαλε για έγκριση στο Πρωτοδικείο με 25 ιδρυτικά μέλη. Στον Ταχυδρόμο ο Δημήτρης Γλυφός γράφει στα σχόλιά του της δεύτερης σελίδας για τον Σύνδεσμο: «Είναι η νέα οργάνωση που είχε προχθές βράδυ στην αίθουσα του Επιμελητηρίου την ιδρυτική της συνέλευση. Ευγενικοί σκοποί, φιλότιμη αυτοπεποίθηση των ιδρυτικών μελών, των ζωντανών αυτών στοιχείων που ανέλαβαν την ωραία αυτή πρωτοβουλία. Ικανός ήταν ο αριθμός των παρευρεθέντων. Ελπίζουμε σε ελπιδοφόρα προσπάθεια που θα ειδεί η πόλη μας. Έντονη ήταν η παρουσία του ωραίου φύλου. Από τους επισήμους, αν και εκλήθησαν δεν παρέστη κανείς ».

Έτσι με μια απλή δακτυλογραφημένη πρόσκληση του Στ. Μαρμαρινού συγκεντρώθηκαν στις 19 Δεκεμβρίου 1951,οι πρώτοι ενδιαφερόμενοι και εξέλεξαν την προσωρινή Διοικούσα Επιτροπή, που την αποτελούσαν οι Στέφανος Μαρμαρινός , Αστέριος Ζήκος, δικηγόρος, Ζωή Μαυρομιχάλη, καθηγήτρια, Ρίκα Εξάρχου, οδοντίατρος, Κωνσταντίνος Πούλιας, δικηγόρος, Χριστίνα Καπρίνη και Ιωάννης Αργυρός του Γεωργίου, καθηγητής. Στο φύλλο της 11.1.1952 ο Νησ. αναφέρει την ίδρυση του Συνδέσμου, ενώ ερωτά τι γίνονται τα πολιτιστικά σωματεία που υπήρχαν στην πόλη μας, όπως η εργατική χορωδία που υπήρχε κάποτε, το παράρτημα της Εταιρείας Μακεδονικών σπουδών στην Καβάλα καθώς και το Αδελφάτο του Δημοτικού Ωδείου. Ο Σύνδεσμος δίνει διάλεξη για τον Κωστή Παλαμά στις 18 Μαρτίου. Το παράδειγμα της Καβάλας μιμούνται σε λίγο και κοντινές πόλεις και ιδρύουν δικά τους παρόμοια πολιτιστικά σωματεία, όπως στη Δράμα ( Σύλλογος Γραμμάτων και Τεχνών ) και στην Ξάνθη (Φ.Ε.Ξ.). Ο Σύνδεσμος συστήνει στα μέλη του να προσφέρουν κατά δύναμη στον έρανο που γίνεται από την Ιατρική Εταιρεία Καβάλας για την καταπολέμηση της κοινωνικής μάστιγας της εποχής : της φυματίωσης. Για την προώθηση των σκοπών του ο Σύνδεσμος υπέβαλε αίτηση στο Δήμο Καβάλας για την χορήγηση οικονομικής ενισχύσεως, την οποία όμως απέρριψε ο Δήμος. Στις 26 του ίδιου μήνα δίνει διάλεξη ο εκπαιδευτικός-βιβλιοπώλης Δημήτριος Λαζαρίδης με θέμα « Η ακριτική παράδοση και τα ακριτικά έπη».Ο Σύνδεσμος στη συνέχεια αρχίζει ενέργειες για να φέρει στην πόλη μας τον διάσημο έλληνα βιολιστή Βύρωνα Κολάση. Οι μεγάλες προσπάθειες ευοδώνονται και το ρεσιτάλ του μεγάλου βιολιστή δίνεται με μεγάλη επιτυχία. Ο Νότης Σαντοριναίος, μουσικός, Πρόεδρος του Ωδείου σχολιάζει και κρίνει το ρεσιτάλ σαν μεγάλο για την πόλη μας μουσικό γεγονός.

Ο πρώην Δήμαρχος Μελισσάκις γράφει για το θέμα της ίδρυσης του Συνδέσμου δίνοντας και μερικές άλλες λεπτομέρειες που διαφωτίζουν την ιστορία του Δήμου. Έτσι γράφει ότι υπήρχε Αναγνωστήριο (εννοεί εκείνο που υπήρχε πάνω από το βιβλιοπωλείο του κ. Αθαν. Παπαδόγιαννη στην κεντρική Πλατεία, και διαβάζονταν περισσότερο εφημερίδες ), αλλά έγινε την εποχή εκείνη Στρατοδικείο, επειδή οι αρμόδιοι δεν εύρισκαν άλλο κατάλληλο χώρο. Επίσης ο Σύνδεσμος φροντίζει για την διάδοση των Γραμμάτων και των Τεχνών μεταξύ των νέων κυρίως και προκηρύσσει διαγωνισμούς Διηγήματος και Ζωγραφικής. Στις εφημερίδες και το περιοδικό ΕΡΕΥΝΑ του Δημήτρη Γλυφού, του Φεβρουάριου του 1953 δημοσιεύεται ανακοίνωση για τη συμμετοχή όσων ενδιαφέρονται να λάβουν μέρος για το διαγωνισμό Διηγήματος, όπου υπάρχουν οι όροι και τα βραβεία. Στο ίδιο τεύχος της ΕΡΕΥΝΑΣ δημοσιεύονται τρεις πίνακες από τους βραβευμένους της Εκθέσεως ζωγραφικής που οργάνωσε ο Σύνδεσμος στην αίθουσα του Εμπορικού Επιμελητηρίου, τον προηγούμενο μήνα. Η έκθεση εκείνη είχε σημειώσει μεγάλη επιτυχία. Η νέα Διοίκηση, με την ανάληψη των καθηκόντων της, ετοιμάζει φιλολογικό μνημόσυνο για τον ποιητή Κωστή Παλαμά, που έγινε τελικά στις 14.2.54, ενώ σε συνεδρίαση του Δ,Σ. του Συνδέσμου καταρτίσθηκαν τα τμήματα του συλλόγου όπως παρακάτω:Τμήμα Λογοτεχνικό: Έφορος ο ποιητής Γιώργος Στογιαννίδης και μέλη οι Σιμός Ανανιάδης, Μ. Ζελιώτης, Κώστας Ορφανίδης και Γ. Πλαγιανός.Τμήμα Καλλιτεχνικό: Έφορος ο δικηγόρος Στέλιος Λαλένης και μέλη οι δίδες Ντουβαρά και Λυμουτεράκη και ο κ. Αντωνόπουλος. Δίνεται επίσης η πρώτη διάλεξη του νέου Συμβουλίου στις 21.2.54 με ομιλητή τον δικηγόρο και ζωγράφο της Θεσσαλονίκης κ. Κ. Σάλτα με Θέμα « Η επίδραση της γαλλικής επανάστασης στη γαλλική τέχνη του 19ου αιώνα».Τον συνοδέυσαν στην πόλη μας ο νέος Διευθυντής του Γαλλικού Λυκείου κ. Ερέ, φιλέλληνας και γνώστης της κλασσικής ελληνικής φιλοσοφίας, που είχε αντικαταστήσει τον κ. Περώ.

Η δραστηριότητα του Συνδέσμου στο 1955 ήταν περιορισμένη, εκλεκτή όμως σε ποιότητα. Μπορούμε να αναφέρουμε από όσες διαλέξεις έγιναν, εκείνη του ελληνοαμερικανού φιλόλογου και συγγραφέα κ. Φράιερ με Θέμα το έργο του Νίκου Καζαντζάκη. Ο Φράιερ, βαθύς μελετητής του έργου του διάσημου έλληνα συγγραφέα, τον τοποθέτησε άριστα και ανέλυσε με επιτυχία την κοσμοθεωρία του, με βάση το καλλίτερο από τα ποιητικά έργα του , το έπος «Η Οδύσσεια ». Επιτυχείς ήταν επίσης και οι διαλέξεις του καθηγητή του πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Λίνου Πολίτη με θέμα « Το δημοτικό τραγούδι της Κύπρου » και του κ. Ερέ « Το Γαλλικό λαϊκό τραγούδι δια μέσου των αιώνων ». Από τις περιορισμένες εκδηλώσεις του 1956 θα αναφέρουμε την διάλεξη που δόθηκε από τον Δημήτρη Λαζαρίδη. με θέμα την Αμφίπολη και τα ευρήματα των ανασκαφών, με προβολή φωτεινών εικόνων.

Η Διοίκηση του Συνδέσμου, από την αρχή συνεχώς φρόντιζε επίσης τους μεγάλους στόχους, που ήταν η δημοτική Βιβλιοθήκη, το δημοτικό θέατρο και το Ωδείο. Η δραστηριότητα του Συνδέσμου το 1957 ήταν μεγάλη και κάλυψε σχεδόν όλο το έτος με πολλές εκδηλώσεις σε όλους τους τομείς. Οι κυριότερες είναι 3 εκθέσεις ζωγραφικής, οι παραστάσεις της Αττικής Σκηνής του Καραντινού, το ρεσιτάλ πιάνου του Βύρωνα Κολάση, που δόθηκε για δεύτερη φορά, ύστερα από την μεγάλη επιτυχία της πρώτης. Ο Σύνδεσμος διπλάσιασε τα μέλη του, έκαμε ομιλίες και εκδρομές σε αρχαιολογικούς χώρους της πόλης και του Νομού, έκθεση για το έτος Σολωμού και ομιλία για το έτος Κ. Παλαμά. Σημαντικές ήταν οι ομιλίες του προέδρου Δ. Λαζαρίδη για την Αμφίπολη, του Γ. Μπακαλάκη με θέμα «Παιδεία και Τέχνη », η γιορτή για τα εκατό χρόνια του Δ. Σολωμού. Ιδιαίτερα πετυχημένος ήταν ο αρχαιολογικός περίπατος, με 120 μέλη στο Άντρο των Νυμφών στην Ηρακλείτσα, όπου μίλησε ο Δ. Λαζαρίδης για τη νεολιθική και ιστορική εποχή του Άντρου. Έλαβαν μέρος στην’ εκδρομή αυτή και ηθοποιοί του Θεάτρου Βορείου Ελλάδος. Ο Στ. Μαρμαρινός, επειδή ήταν και μέλος του Αδελφάτου της Δημοτικής Βιβλιοθήκης φρόντιζε ιδιαίτερα το θέμα. Με τον Δήμαρχο Μελισσάκι και αργότερα με τον Δήμαρχο Αθανάσιο Βαβαλέσκο και με άλλα μέλη της Διοικήσεως του Συνδέσμου, έκαμαν πολλές προσπάθειες για το άνοιγμα της Δημοτικής Βιβλιοθήκης.

Τελικά μόνο το 1957 έγινε κατορθωτό να λειτουργήσει η Βιβλιοθήκη, όταν είχε κλείσει η αίθουσα του Αμερικανικού Κέντρου Πληροφοριών. Η έναρξη της λειτουργίας της έγινε στις 12 Σεπτεμβρίου 1957.

ΝΕΑ ΧΡΟΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ 1958

Με πρόταση του Αντιπροέδρου κ. Ρένου Βαμβακούση έγιναν τροποποιήσεις του Καταστατικού. Αυξήθηκαν τα τμήματα σε 4: Μορφωτικό, Καλλιτεχνικό, Μουσικοφιλολογικό και Εκδρομικό. Αυξήθηκαν τα μέλη της Διοικήσεως από 7 σε 9, λόγιο της αυξήσεως των Τμημάτων. Η ανωτέρω πλούσια δράση η οποία πρώτη χρονιά παρατηρήθηκε στήν Καβάλα την τοποθετεί μεταξύ των Επαρχιακών πόλεων της χώρας με την πλουσιότερη πνευματική πνευματική κίνηση. Το έτος αυτό πραγματικά ήταν χρόνος μεγάλης δραστηριότητας του Συνδέσμου. Έγιναν πολλές διαλέξεις. Ξεχώρισαν εκείνη με ομιλητή τον καθηγητή Κακριδή για τον Νίκο Καζαντζάκη, του καθηγητή Εμμ. Κριαρά με θέμα « Η ακτινοβολία του Βυζαντίου στα μεσαιωνικά χρόνια », των Μπακαλάκη και Κριαρά για ένα αρχαιοελληνικό εύρημα στη Γαλλία, του σκηνοθέτη κ. Σωκράτη Καραντινού κλπ. Σε ποιητική βραδιά τιμήθηκαν οι ποιητές Μαβίλης, Καβάφης και Πορφύρας. Ο Μανόλης Ανδρόνικος μίλησε για «τις βασικές έννοιες της ιστορίας της Τέχνης». Αρχές Μαΐου γίνεται η εκδήλωση για τον «Ερωτόκριτο»,το αθάνατο Κρητικό έπος του Βιτσέντζου Κορνάρου, με εισήγηση του καθηγητή Λίνου Πολίτη. Οι ηθοποιοί του «Λαϊκού Θεάτρου» Μάνος Κατράκης, Ιορδάνης Μαρίνος και Λάμπρος Κατσίρης απάγγειλαν αποσπάσματα. Ο Άγγελος Τερζάκης μίλησε επίσης με θέμα «Το θέατρο στον αιώνα μας», με την ευκαιρία της παραστάσειος του θεατρικού του έργου «Θεοφανώ», γραμμένο με βάση το τραγούδι της «Καλής αδελφής». Ο καθηγητής Κριαράς και η Αικατερίνη Κριαρά μίλησαν με θέμα « Παιδεία και προσωπικότητα» και « Ο ιταλός Τομαζέο, τα δημοτικά μας τραγούδια και τα νέα μας γράμματα ». Μίλησαν επίσης από το βήμα του Συνδέσμου ο γνωστός λογοτέχνης Ηλίας Βενέζης και ο ιστορικός Απόστολος Βακαλόπουλος.

1959

Στις 4.1. έγινε έκθεση ζωγραφικής 10 αθηναίων γνωστών ζωγράφων και χαρακτών: Βασιλείου, Βακαλό, Γουναρόπουλου, Βάσως Κατράκη, Μυταρά, Τάσσου κ.α, καθώς και Φιλολογικό τσάι για τη ζωή και το έργο του Αγγέλου Σικελιανού με ομιλητή τον Σωκράτη Καραντινό. Αποσπάσματα από το έργο του απήγγειλαν ο ηθοποιός Θάνος Κωτσόπουλος και η Κλειώ Νικολάου. Στις 20.2 ο λογοτέχνης I. Μ. Παναγιωτόπουλος μίλησε για τον Κωστή Παλαμά. Ήταν η πρώτη ομιλία στη χώρα μας για το «Έτος Παλαμά». Ο Μανόλης Ανδρόνικος μίλησε με θέμα « Η ζωγραφική από την Αναγέννηση μέχρι των νεωτέρων χρόνων» και ο Γεώργιος Μπακαλάκης με θέμα « Η δύναμη της γραμμής στο αρχαίο ελληνικό σχέδιο». Ο Γενικός Γραμματέας του Εθνικού Θεάτρου λογοτέχνης Τάσος Αθανασιάδης, μίλησε στην Μεγάλη Λέσχη, για τον Ζαχαρία Παπαντωνίου. Μοναδική επιτυχία σημείωσε στο «Αττικόν» το χορευτικό ζευγάρι Ζουζού Γαζή και Γιάννης Μέτσης σε ρεσιτάλ χορού που γοήτευσε, ενώ η ιέρεια της τεχνικής του χορού Κούλα Πράτσικα έδινε με βαθυστόχαστη ομιλία της τα επεξηγηματικά στοιχεία κάθε χορού. Ο φιλέλληνας γάλλος αρχαιολόγος και διευθυντής των ανασκαφών της Θάσου Φρανσουά Σαλβιά μίλησε με θέμα « Η Θάσος και τα ευρήματα των ανασκαφών».

Το καλοκαίρι του 1959 οι γιορτές του αρχαίου δράματος, στους Φιλίππους και στη Θάσο, είναι πιο οργανωμένες και ο Σύνδεσμος με ιδιαίτερη φροντίδα ασχολήθηκε για την επιτυχία τους.

1960

Την νέα χρονιά η Διοίκηση του Συνδέσμου παρουσιάζεται πάλι με την ίδια περίπου σύνθεση και συνεχίζει με τον ίδιο ρυθμό την πορεία της. Έγιναν 13 διαλέξεις από τους Μ. Καραγάτση, Νικόλαο Βέη, Ευάγγελο Παπανούτσο, Απόστολο Βακαλόπουλο κ.α.Απ’ αυτές μεγάλη επιτυχία σημείωσε η διάλεξη του γνωστού φιλόσοφου και παιδαγωγού Ευάγγελου Παπανούτσου με θέμα « Ο άνθρωπος και η μοίρα του»,που προκάλεσε πολλά σχόλια και σημειώματα στον τύπο, από την κ. Πετρίτση – Αλφαντάκη και από τον Κ. Ορφανίδη, που με επιστολή του προς την εφημερίδα συνεχάρη ο ομιλητής, γράφοντας τα καλλίτερα λόγια για την πόλη και τους ανθρώπους της, για την καλή «φιλοξενία και τη φιλοφροσύνη του τόσο εξελιγμένου πνευματικά κοινού της». Επίσης στο Βήμα των Αθηνών της 24 .11. 1960 έγραψε πολλά και καλά λόγια για την πόλη και το κοινό της. Στον τομέα της Μουσικής είχαμε έξι μουσικές εκδηλώσεις, ενώ στη ζωγραφική έγιναν 7 εκθέσεις.

Το καλοκαίρι ήταν γεμάτο με αρχαίο δράμα με τις γιορτές στα θέατρα Φιλίππων και Θάσου, όπου δόθηκαν παραστάσεις από τον θίασο Δημήτρη Ροντήρη και συναυλίες της Συμφωνικής ορχήστρας Βορ. Ελλάδος. Στα σημειώματα των δραστηριοτήτων του Συνδέσμου της εφημερίδας Ερευνα αναφέρονται και τα παρακάτω: «Πριν δέκα χρόνια (1951) μια σπίθα που έκαιγε μέσα στις ψυχές μερικών συμπολιτών μας, που δεν μπόρεσε να σβήσει η αναταραχή της κατοχής και της ανέχειας των πρώτων χρόνων, με ενθουσιασμό μεταδόθηκε σε μια Εστία, το Σύλλογο Γραμμάτων και Τεχνών, συνδαυλίστηκε και δυνάμωσε τον Ιανουάριο του 1957. Και φούντωσε από τότε σε σημείο που να μεταδοθεί απ’ εδώ και στις γύρω πόλεις και να φτάσει η αναλαμπή της ως τους πνευματικούς και καλλιτεχνικούς κύκλους της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης με αποτέλεσμα να μιλάνε με συγκίνηση, ενθουσιασμό και αγάπη για την πόλη μας, όπως ο Παπανούτσος κ.ά. »

1961

Το 1961 ήταν η χρονιά της ίδρυσης του Κρατικού θεάτρου Βορ. Ελλάδος με έδρα τη Θεσσαλονίκη, για την οποία είχε φροντίσει και ο Σύνδεσμος. Το μοναδικό πνευματικό σωματείο γιόρτασε το έτος αυτό τα δεκάχρονά του (1951- 1961) με πλούσιες και ποικίλες εκδηλώσεις, το τελευταίο δεκαήμερο του Μαΐου. Δύο ομιλίες με ομιλητές τον καθηγητή του Πολυτεχνείου Θεσσαλονίκης κ. Φατούρο και τον αθηναίο γιατρό κ. Μπαλή, διαγωνισμός ερασιτεχνών ζωγράφων και φωτογράφων και λογοτεχνικός διαγωνισμός. Στον τομέα των διαλέξεων, ενώ το 1960 υπήρξε μικρή πτώση, το 1961 διπλασιάστηκαν οι διαλέξεις. Μίλησαν οι Ν. Πλάτων, Γ. Θεοτοκάς, Τ. Βαρβιτσιώτης, Στ.Ξεφλούδας, Τάσος Αθανασιάδης, Μίκης Θεοδωράκης, Ηλίας Πετρόπουλος, με θέμα «Το λαϊκό τραγούδι», Μανόλης Χατζηδάκης, Νικόλαος Γαβριήλ Πεντζίκης, Παύλος Ζάννας και συμπολίτες. Μια επιθυμία του Συνδέσμου για την ίδρυση Κινηματογραφικής Λέσχης έγινε πραγματικότητα και ιδρύθηκε σαν παράρτημα του Συνδέσμου, αλλά με χωριστή Διοίκηση και Καταστατικό. Ήδη έγινε η έναρξη στον «Απόλλωνα» με το έργο «Το Παλτό». Πρόεδρος ανέλαβε ο Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος. Πλούσια ήταν η θεατρική κίνηση του έτους αυτού. Με την ίδρυση του θεάτρου Βορ. Ελλάδος που έγινε επί τέλους με τις προσπάθειες του Συνδέσμου, του προέδρου του Λαζαρίδη και του Χαρ. Δαλένη καθώς και του φίλου της Καβάλας Σ. Καραντινού αλλά και τη βοήθεια του Δήμου δόθηκαν παραστάσεις το καλοκαίρι στα αρχαία θέατρα του Νομού με το έργο του Σοφοκλή « Οιδίπους τύραννος».

Στον απολογισμό του 1961 που έκαμε ο πρόεδρος Λαζαρίδης τόνισε ότι, ύστερα από 4 χρόνων κόπους και προσπάθειες, έγινε δυνατή η λειτουργία του θεσμού των αρχαίων θεάτρων και την απόκτηση του Κρατικού θεάτρου Βορ. Ελλάδος. Αναφέρει στη συνέχεια την ίδρυση της Κινηματογραφικής Λέσχης του Συνδέσμου, που ήταν ένα όνειρο που πραγματοποιήθηκε και αναφέρει τέλος την παραχώρηση της αίθουσας του Συνδέσμου από τον πρόεδρο του Συλλόγου των Καπνεμπόρων κ. Πετρίδη.

Και συνεχίζει ο Λαζαρίδης: «σε μια πόλη με την ιδιορρυθμία της Καβάλας και την ανεργία σαν ενδημική κατάσταση, όπου ο αγώνας για την επιβίωση και τον επιούσιο είναι πολύ δύσκολος, το να κρατά ο Σύνδεσμός μας μια λαμπάδα αναμένη με πνευματικό φως είναι άθλος».Συμπληρώθηκαν 11 χρόνια από τότε που βλάστησε στον τόπο μας αυτό το όμορφο λουλούδι που λέγεται Σ.Φ.Γ. και Τ. Καβάλας. Το φροντίσαμε και το περιποιηθήκαμε σαν ένα αγαπημένο δημιούργημα για να μεγαλώσει και έχουμε απόλυτα ήσυχη την συνείδησή μας πως στο πνευματικό, κοινωνικό και οικονομικό κλίμα όπου φύτρωσε, κάναμε ό,τι ήταν δυνατόν για να κρατηθεί στη ζωή, να φουντώσει και να δώσει τα άνθη του».

1962

Τον Απρίλη του έτους αυτού, έχουμε την πρώτη έκδοση φιλολογικού περιοδικού με εκδότη τον ιδιοκτήτη φροντιστηρίου Χάρη Κουτσάκο, προσκείμενο στον Σύνδεσμο, αφού όλοι οι συνεργάτες του σχεδόν ήταν μέλη του Συνδέσμου και της Διοικήσεώς του. Στο πρώτο φύλλο ( Απρίλιος 1962) γράφουν οι Δ. Λαζαρίδης, Ηλ. Καρελάς, Γ.Ξ. Στογιαννίδης, Γ. Τρωαδίτης ( Χουρμουζιάδης), Π. Μάρκογλου και ο φιλόλογος Γ. Τζαντίλης. Στο τρίτο τεύχος γράφουν και νέοι συνεργάτες. Ο Γ. Κυριακίδης, Μ. Αλκαίος, Αβρ. Χατζηανέστης και ο δάσκαλος I. Ιωαννίδης. Σχολιάζονται οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει το περιοδικό, παρά την υποστήριξή του από τον Σύνδεσμο κ.α. ενώ το τέταρτο τεύχος είναι το κύκνειο άσμα του.

1963

Η χρονιά αυτή χαρακτηρίζεται από την μεγάλη δραστηριότητα στον τομέα του Κινηματογράφου με την δραστηριοποίηση της Κινηματογραφικής Λέσχης του Συνδέσμου. Ήδη είχε στο ενεργητικό της άριστες ταινίες όπως ο «Μακεδονικός γάμος» και η «Θάσος» του σκηνοθέτη Κανελλόπουλου, που ήρθε στην Καβάλα και προλόγισε τις ταινίες του.Προβλήθηκαν επίσης » τα έργα «Το ποτάμι» «Το παλτό», «Τα απαγορευμένα παιχνίδια», «Το θωρηκτό Ποτέμκιν», «Η λεωφόρος της Δύσεως, «Ο δράκος», «Οι Φιλενάδες», «Σαρξ και Διάβολος», «Η γη», «Χιροσίμα, αγάπη μου», «Νύχτες της Καμπίρια» κ.ά.

1964

Το έτος 1964 ο Σύνδεσμος συνεχίζει τις δραστηριότητές του, ενώ μερικά γεγονότα του πολιτιστικού τομέα ανοίγουν φιλολογικούς καυγάδες. Ο λογοτέχνης Θεοτοκάς έγραψε στο Βήμα της Αθήνας για το ότι οι Καβαλιώτες θέλουν να γκρεμίσουν τον τάφο της μητέρας του Μεχμέτ Αλή, μνημείο για την πόλη το Ιμαρέτ κλπ. πράγμα που ο Δημ. Γλυφός το θεωρεί υποτιμητικό για τους Καβαλιώτες και αντικρούει στην εφημερίδα του Έρευνα.

1965

Το 1965 ο Σύνδεσμος σε συνεργασία με τον Ελληνοτσεχοσλοβακικό Σύνδεσμο Αθηνών και την Ισραηλιτική Κοινότητα Καβάλας φιλοξενεί την έκθεση ζωγραφικής και ποιημάτων των εβραιοπαίδων του στρατοπέδου ΤΕΡΕΖΙΝ με τίτλο « …αλλά δεν μπορείς να σκοτώσεις μια εικόνα». Επίσης από τις εκδηλώσεις του Συνδέσμου θα σημειώσουμε την διάλεξη του Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη «Εις αναζήτησιν του μύθου». Για τις θερινές παραστάσεις ο Δ. Γλυφός γράφει στην Έρευνα για τις δυο πρώτες του Κ.Θ.Β.Ε. την «Στρίγκλα που έγινε αρνάκι» του Σαίξπηρ με σκηνοθέτη τον Σωκράτη Καραντινό και το έργο « Η λύρα του γέρο – Νικόλα» με τον Θάνο Τζενεράλη, την Τζόλυ Γαρμπή, την Έρση Μαλικέντζου κ.ά.

1966

Πολλές και ενδιαφέρουσες ήταν οι εκδηλώσεις του έτους. 11 διαλέξεις, δύο εκθέσεις, σύγχρονων Τσεχοσλοβάκων χαρακτών και ερασιτεχνών ζωγράφων της Καβάλας , καθώς και τρία ρεσιτάλ πιάνου. Τον Απρίλη έγινε η προβολή της ταινίας «Η εκδρομή» του σκηνοθέτη Τάκη Κανελλόπουλου, που ήρθε και ο ίδιος στην Καβάλα και προλόγισε το έργο του. Λίγο αργότερα, ακολούθησε ποιητική βραδιά αφιερωμένη σε ποιητές της Θεσσαλονίκης και της Καβάλας, με απαγγελίες από ηθοποιούς του Κ.Θ.Β.Ε. Απαγγέλθηκαν ποιήματα Καβαλιωτών: του Γ. Στογιαννίδη από τον Κώστα Ματσακά και την Μιράντα Ζαφειροπούλου, του Μάρκογλου από τον Νικήτα Τσακίρογλου, του Αβραάμ Χατζηανέστη από τον συμπολίτη Ν. Βρεττό, του Λευτέρη Νεγρεπόντη από τον Γ. Κυριακίδη και του Κώστα Ορφανίδη, «Η φαντασία», από την Μιράντα Ζαφειροπούλου. Λεπτομέρεια της εποχής και φαινόμενο σύνηθες: από ένα δημοσίευμα προκαλούνταν άγριος φιλολογικός καυγάς.

Στο περιοδικό του Συνδέσμου «Σκαπτή Ύλη», που έβγαλε τρία τεύχη του 1966 σχολιάζεται και καταγράφεται η δράση του Συνδέσμου, όπως επίσης και θέματα της πόλης, μεταξύ των οποίων και η μανία δενδροφυτεύσεων με λιγούστρα, που δεν είναι κατάλληλα για το κλίμα της χώρας μας.

1967-1968 Τα έτη αυτά βρίσκονται μέσα στα χρόνια της δικτατορίας.

Στη Διοίκηση του Συνδέσμου το έτος 1967 βρισκόταν οι : Χαρ. Λαλένης, Γιώργος Στογιαννίδης, Μηνάς Ζαχαριάδης, Σταύρος Ρωμανιάς, Αναστασία Καμπουρίδου, Ελένη Βαμβακούση, Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος, Χαρίλαος Σαμαρίδης, Πρ. Μάρκογλου ( που είχε παραιτηθεί ήδη και τον αντικατέστησε για λίγο, «εκ του Νόμου», σαν επιλαχών των τελευταίοι εκλογών ο Κώστας Ορφανίδης). Θα πρέπει να σημειωθεί ότι για την εποχή αυτή οι πληροφορίες που μπορεί να βρεθούν είναι ελάχιστες.

Οι εκπρόσωποι του Συνδέσμου δεν έδιναν στον τοπικό Τύπο δημοσιεύματα για τις δράστηριότητές τους επαρκή. Έτσι μόνον διάσπαρτες πληροφορίες, σε εφημερίδες, διάφορα έντυπα και περιοδικά, μπορεί να βρει κανείς ή να αρκεστεί στα πρακτικά της Διοικήσεως του Συνδέσμου και στις εκθέσεις των πεπραγμένων της.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΦΙΛΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΩΝ ΚΑΒΑΛΑΣ Β’ΠΕΡΙΟΔΟΣ 1967-1976

Η εποχή της επταετίας ήταν ασφαλώς, όπως ήδη γράφτηκε γενικά, μια ιδιαίτερη περίοδος στην ιστορία του Συνδέσμου. Με την επιβολή της δικτατορίας του 1967 οι Διοικήσεις των Σωματείων έπρεπε να παίρνουν άδεια για τις συνελεύσεις τους και να διεξάγονται αυτές με την παρουσία εκπροσώπου της Ασφάλειας. Γενικότερος σκοπός, φυσικά, ήταν αλλαγή των Διοικήσεων. Αυτό θα έπρεπε να γίνει σιωπηλά και με κομψό και διακριτικό, όσο το δυνατό, τρόπο. Με την λήξη της θητείας της Διοικήσεως το 1968, οι εκπρόσωποι του Συνδέσμου ζήτησαν άδεια από την Ασφάλεια, όπως όριζε ο Νόμος, για την διενέργεια εκλογών. Δεν τους δόθηκε αμέσως, αλλά έλαβαν την απάντηση να περιμένουν ειδοποίηση. Ύστερα από παρέλευση μερικών μηνών κλήθηκε στην Ασφάλεια ο πρόεδρος του Συνδέσμου X. Λαλένης και του ζητήθηκαν όλες οι παραιτήσεις των Συμβούλων του Συνδέσμου. Σε νέα πρόσκληση του X. Λαλένη, του ζητήθηκε να παραιτηθεί και ο ίδιος, κατά την Γενική συνέλευση των μελών του Συνδέσμου. Μέσα σε τέτοιο κλίμα τελικά έγιναν οι εκλογές του 1968, για την εκλογή όλων των μελών, κατά παράβαση του Καταστατικού του Συνδέσμου, που προβλέπει πάγια την αντικατάσταση κάθε φορά των μισών μόνο μελών της Διοικήσεως, ενω ο τοπικός Τύπος ζητούσε να διενεργηθούν οι εκλογές και τόνιζε ότι αυτές καθυστερούσαν αδικαιολόγητα. Παραιτήθηκαν στην Γενική συνέλευση της 17.7.1968 και οι X. Λαλένης και Μηνάς Ζαχαριάδης και από τις εκλογές, που επακολούθησαν, εκλέχτηκε το νέο Διοικητικό Συμβούλιο, με πρόεδρο τον Κώστα Παπαϊωάννου. Με την Μεταπολίτευση αρχίζουν ζυμώσεις. Στη συνεδρίαση της 25.9. 74 διαβάζεται στο Συμβούλιο δημοσίευμα της εφημερίδας ΠΡΩΙΝΗ, με την υπογραφή MAN. με το οποίο ζητείται η παραίτηση του Προέδρου και του Συμβουλίου, επειδή είχε εκλεγεί κατά την περίοδο της δικτατορίας. Πρόταση του Στ. Κεκρίδη για την διακοπή δημοσιευμάτων του Συνδέσμου στην εφημερίδα, δεν έγινε δεκτή.

1975

Το 1975 είναι το πρώτο έτος της μεταπολίτευσης. Η χώρα περνά από την δικτατορία των Συνταγματαρχών στην εποχή αποκατάστασης των δημοκρατικών ελευθεριών. Υπάρχει μια γενική κίνηση για την επαναφορά των παλαιών Συμβουλών σε όλους τους Οργανισμούς και τα Σωματεία. Αυτό το νόημα είχε και το δημοσίευμα του MAN, καθώς και οι ενέργειες στην συνέχεια των Χαράλαμπου Λαλένη και Μηνά Ζαχαρώδη, προέδρου και Γ ενικού Γ ραμματέα, της παλιάς Διοικήσεως του Συνδέσμου, πριν από τη Δικτατορία.

Μέσα στο κλίμα αυτό έγινε η συνέλευση της 27.2.1975 κατά την οποία ο πρόεδρος διάβασε επιστολή προς τον Σύλλογο και την Γενική συνέλευση των μελών του των Χαρ. Λαλένη και Μηνά Ζαχαριάδη, που έγραφε:«Φίλοι μας, εκ μέρους των μελών του Δ. Συμβουλίου του Σ.Φ.Γ.Τ. του βιαίως εκδιωχθέντος υπό του δικτατορικού καθεστώτος της 21ης Απριλίου 1967, έχομεν την τιμήν να σας αναφέρωμεν τα εξής: Αποτελούντες την νόμιμον Διοίκησιν του Συνδέσμου εξηναγκάσθημεν να αποχωρήσωμεν το 1968, καθ’ ον τρόπον επιφυλασσόμεθα να εκθέσωμεν λεπτομερούς εις την Γενικήν συνέλευσιν των αξιότιμων μελών και εν συνεχεία απηγορεύθη εις άπαντα τα μέλη ολοκλήρου του Διοικητικού Συμβουλίου να υποβάλωμεν εκ νέου υποψηφιότητα. Πιστεύοντες ότι με την επάνοδον εις την πατρίδα μας της ελευθερίας και της δημοκρατίας, επιβάλλεται να επικράτηση και εις τον Σύνδεσμόν μας, τον αποτελούμενον κατά τεκμήριον από πνευματικούς και καλλιεργημένους ανθρώπους, το ορθόν, το δίκαιον και λογικόν, η διασαλευθείσα, δηλαδή, ηθική τάξις, των πραγμάτων, ασχέτως προς τα πρόσωπα, τα οποία διοίκησαν τον Σύνδεσμον, κατά την επταετίαν, έχομεν την γνώμη, ότι πρέπει – έχει ηθικόν χρέος – το παρόν Διοικητικόν Συμβουλών, αιρόμενον εις το ύψος των περιστάσεων και εμπνεόμενον από τας αναγκαίας ηθικάς αρχάς, που πρέπει να διακρίνουν τους πνευματικούς ανθρώπους, να παραιτηθή εις το σύνολόν των μελών του, να παραδώση την διοίκησιν του Συνδέσμου εις το εκδιωχθέν Διοικητικόν Συμβούλων ή εις εκλεγησομένην προσωρινήν Διοικούσαν Επιτροπήν, καθ’ ον τρόπον θα αποφασίση η Γενική συνέλευσις δια να αναλάβουν την διενέργειαν των αρχαιρεσιών ΟΛΩΝ των μελών του Συμβουλίου, εφ’ όσον το 1968 αντεκατεστάθη ολόκληρον το νόμιμον Διοικητικόν Συμβούλιον. Επίσης δηλούμεν ότι επιφυλάσσομεν δι’ εαυτούς το δικαίωμα της υποψηφιότητας, το οποίον έχουν άπαντα τα ταμειακώς εν τάξει μέλη του Συνδέσμου χωρίς να έχωμεν καταστατικήν υποχρέωση να δηλώσωμεν τούτο, συμφώνως προς την πρόσκληση του απερχομένου Διοικητικού Συμβουλίου, την προτεραίαν ημέραν των αρχαιρεσιών , όπως υποχρέωνε μέχρι της 23ης Ιουλίου 1974 το τυραννικόν καθεστώς κατά τας αρχαιρεσίας του Συνδέσμου μας, καθώς και όλων των σωματείων της Χώρας. Δια το απομακρυνθέν Διοικητικόν Συμβούλιον: Ο πρόεδρος Χαρ. Λαλένης Ο Γεν. Γραμματεύς Μηνάς Ζαχαριάδης.

Ύστερα από συζήτηση και στάθμιση των γεγονότων το Συμβούλιο αποφάσισε ομόφωνα να μη παραιτηθεί ολόκληρο, παρά μόνο τα μέλη των οποίων έληξε η θητεία, σύμφωνα με το καταστατικό. Μέσα σε αυτό το πολιτικό και πολιτιστικό κλίμα έγινε την μεθεπομένη (29.1.1975) η τακτική Γενική συνέλευση των μελών του Συνδέσμου, μέσα σε ατμόσφαιρα έντασης και αντιπαραθέσεων, καθώς τοπικές εφημερίδες και πολιτικά πρόσωπα του Νομού παρότρυναν τους εκπροσώπους της παλιάς Διοικήσεως του Συνδέσμου να αναλάβουν αυτοί την Διοίκηση, όπως έγινε και σε άλλες πόλεις. Κατόπιν ο πρόεδρος του Συνδέσμου διαβάζει την επιστολή των X. Λαλένη και Μ. Ζαχαριάδη και λέγει ότι σύσσωμον το Δ. Συμβούλιο, στην τελευταία του συνεδρίαση απεφάσισε να μην παραιτηθεί γιατί γι’ αυτό δεν υφίσταται τέτοιο θέμα και ζητεί να προχωρήσουν οι εργασίες για την διενέργεια των αρχαιρεσιών, σύμφωνα με το καταστατικό. Δημιουργείται αναταραχή και μέσα σε φωνασκίες, πολλά μέλη ζητούν το λόγο. Τα πράγματα ηρεμούν και δίνεται ο λόγος στον X. Λαλένη, που λέγει: «Μετά τη σκοτία της σκλαβιάς, που σκέπασε επί 4 χρόνια την Ελλάδα και αφού ο κτηνώδης κατακτητής βούλγαρος απεχώρησε, μερικοί συμπολίτες ίδρυσαν τον Σύνδεσμο Φ.Γ.Τ., με σκοπό την ανάπτυξη πνευματικής και καλλιτεχνικής κινήσεως στην Καβάλα, το 1951, ο οποίος όμως φυτοζωών θα διελύετο το 1957. Τότε όμως, μαζί με τους Δ. Λαζαρίδη, Γ. Στογιαννίδη, Π. Λαζίδη και τον αείμνηστον Ρένο Βαμβακούση, αναλάβαμε με αυτοθυσία να αναζωογονήσουμε τον Σύνδεσμο».

ΤΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΩΝ

Μέσα στη χρονιά του 1975 δημοσιεύτηκαν στις τοπικές εφημερίδες διάφορα δημοσιεύματα με θέμα την διαδοχή Διοικήσεως στον Σύνδεσμο, λόγω αλλαγής του πολιτεύματος στην χώρα με την ανατροπή της Δικτατορίας. Επειδή στον Ταχυδρόμο η παλιά Διοίκηση αναφέρεται σαν «νέα παράταξη», ο Μηνάς Ζαχαριάδης έστειλε στην εφημερίδα αυτή επιστολή, στην οποία ανέφερε ότι δεν ήταν νέα παράταξη, αλλά το νόμιμο Διοικητικό Συμβούλιο, που διώχτηκε από την Χούντα. Συνεχίζοντας γράφει παρακάτω: « Οσο για τη θέση των πνευματικών ανθρώπων της πόλης μας, δικαιούμαστε να έχουμε πολλά παράπονα. Πολλοί θεώρησαν ότι αργούμε να ενεργήσουμε για την αποκατάσταση της ηθικής τάξεως στο Σύνδεσμο. Και μας κάκισαν γι’ αυτό. Ελάχιστοι, όμως, βρέθηκαν κοντά μας εκείνη τη μέρα». Ο Μηνάς Ζαχαριάδης με σημείωμά του στην Πρωινή, εκθειάζει την ομιλία του Αντώνη Σαμαράκη που έγινε με πρωτοβουλία του Σ.Φ.Γ.Τ . Αποφασίζεται ο τρόπος και οι ημερομηνίες για την διδασκαλία μαθημάτων τέχνης από τον Χρύσανθο Χρήστου.

1977

Ιανουάριος: ανακοινώνεται η εγγραφή συνολικά 174 νέων μελών. Εκείνο που παρατηρούμε στο σημείο αυτό είναι η πανστρατιά των δύο παρατάξεων και η αθρόα εγγραφή μελών στο Σύνδεσμο, «συν γυναιξί και τέκνοις», προκειμένου να δοθεί η μεγάλη μάχη για την νέα Διοίκηση, στις εκλογές της 2.2.1977, για την αντικατάσταση 5 μελών, των οποίων έληξε η θητεία. Ο πλειοψηφών σύμβουλος Κων. Προκόβας κάλεσε σε συνεδρίαση τα μέλη που εκλέχτηκαν, στις 7.2.77, προκειμένου να συγκροτηθούν σε Σώμα. Στην ψηφοφορία αυτή πήραν μέρος τα τέσσερα μέλη που δεν είχε λήξει η θητεία τους, οι Μηνάς Ζαχαριάδης, Ε. Κεκρίδης, X. Λαλένης, και Κ. Παπαϊωάννου και οι 5 νεοεκλεγέντες. Πρόεδρος αναδείχτηκε ο Χαράλαμπος Λαλένης. Στην έκτακτη γενική συνέλευση της 27ης Απριλίου 1977 έγινε η τροποποίηση του Καταστατικού. Αφού έγινε αποδεκτή η μεταγλώττιση του καταστατικού στη δημοτική, έγιναν και πολλές τροποποιήσεις σε πολλά άρθρα. Σε συνεδρίαση του Δ.Σ., ο κ. Προκόβας ενημέρωσε το Συμβούλιο για την απόφαση που πήραν οι Υπεύθυνοι του Θεάτρου και η Επιτροπή για να ανεβαστεί, την χειμερινή περίοδο, του έργο του Μπρεχτ «Ο τρόμος και η αθλιότητα του Γ’ Ράιχ».Το «Θεατρικό Εργαστήρι» έδωσε παραστάσεις και στη Χρυσούπολη. Σε συνεδρίαση του Δ.Σ. αναφέρεται ότι το «Θεατρικό Εργαστήρι» του Συνδέσμου προσκλήθηκε να δώσει παραστάσεις σε άλλες πόλεις, καθώς και στην Καβάλα, τα Χριστούγεννα, με το έργο του Μπρεχτ «Τρόμος και αθλιότητα του τρίτου Ράιχ», με σκηνοθέτη τον Αντώνη Κούφαλη. Συζητούνται, στη συνέχεια και άλλα εσωτερικά θέματα του Θεατρικού Εργαστηριού και της Επιτροπής Θεάτρου, οικονομικά, αμοιβών κλπ. Στον απολογισμό της χρονιάς αναφέρεται ότι έγιναν 13 διαλέξεις από τους Γεώργιο Κουμάντο, Ιωάννη Κακριδή, Σπύρο Πλασκοβίτη, Γεώργιο Μπακαλάκη κ.α. με ενδιαφέροντα θέματα.Επίσης οργανώθηκαν εκθέσεις ζωγραφικής και μουσικές εκδηλώσεις.Ανασυστήθηκε η Κινηματογραφική Λέσχη και παίχτηκαν ταινίες των Μπουνιουέλ, Βάϊντα, Ροσσελίνι, Τζών Φορντ, Βιτόριο ντε Σίκα, Σεργκέι Αϊζενστάιν, και Λουτσίνο Βισκόντι.

Κατά το 1977 γράφτηκαν 235 νέα μέλη.